تولید مثل در جانداران:

اساس تولیدمثل جنسی در همه جانوران (نه همه جانداران !) مشابه است

در آبزیان مثل ماهی ها ، دوزیستان و بی مهرگان آبزی ، لقاح خارجی دیده می شود . در این روش ، والدین گامت های خود را در آب می ریزند و لقاح در آب صورت می گیرد )در لقاح خارجی ، هم گامت نر و هم گامت ماده ، از بدن خارج گشته و وارد آب می شوند)

در جانوران خشکی زی و بعضی آبزیان ، لقاح داخلی دیده می شود

این جانوران ، زامه وارد دستگاه تولیدمثلی فرد ماده می شود و لقاح در بدن ماده انجام می شود .

استثنا : در اسبک ماهی ، لقاح در بدن نر انجام می شود و جنس نر، جنین ها را در بدن خود نگه می دارد

بکرزایی ، نوعی از تولیدمثل جنسی است و برای مثال ، در زنبور عسل و بعضی مارها دیده می شود . در این روش ، فرد ماده گاهی اوقات (نه همیشه !) به تنهایی تولید مثل می کند . در این حالت ، یا تخمک بدون لقاح شروع به تقسیم می کند و موجود تک لاد را به وجود می آورد ؛ یا از روی فام تن های تخمک یک نسخه ساخته می شود تا فام تن های تخمک دو برابر شوند و سپس شروع به تقسیم می کند و موجود دولاد را به وجود می آورد

در این جانوران نر ماده (هرمافرودیت) ، یک فرد هر دو نوع دستگاه تولید مثلی نر و ماده را دارد . مانند : کرم های پهن و حلقوی  کرم های پهن مثل کرم کدو هر فرد تخمک های خود را بارور می کند - کرم های حلقوی مثل کرم خاکی لقاح دو طرفی انجام می شود . یعنی وقتی دو کرم خاکی در کنار هم قرار می گیرند ، زامه های هر کدام تخمک های دیگری را بارور می سازد

مواد غذایی مورد نیاز جنین ، تا چند روز پس از لقاح و تشکیل تخم از اندوخته غذایی تخمک تامین می شود (چه جاندار تخم گذار باشد و چه پستاندار ! البته مدت زمان استفاده از این اندوخته متفاوت است )

در جانوران تخم گذار ، اندوخته غذایی تخمک زیاد است ،در پستانداران به دلیل ارتباط خونی بین مادر و جنین ، میزان این اندوخته کم است ؛  در ماهی ها و دوزیستان به علت دوره جنینی کوتاه میزان این اندوخته کم است

در جانورانی که لقاح خارجی دارند ، تخمک دیوار های چسبناک و ژله ای دارد که پس از لقاح ، تخم ها را به هم می چسباند . این لایه ژله ای ابتدا از جنین در برابر عوامل نامساعد محیطی محافظت می کند و سپس به عنوان غذای اولیه مورد استفاده جنین قرار می گیرد -  در جانوران تخم گذار ، وجود پوسته ضخیم در اطراف تخم ، از جنین محافظت می کند -  پستاندار تخم گذاری مثل پلاتی پوس ، تخم را در بدن خود نگه می دارد و چند روز مانده به تولد نوزاد ، تخم گذاری می کند و روی آنها می خوابد تا مراحل نهایی رشد و نمو طی شود- در پستانداران کیسه دار مثل کانگورو ، جنین ابتدا درون رحم ابتدایی (هر جا طراح گفت رحم ابتدایی ، باید یاد کانگورو بیوفتید !) مادر رشد و نمو را آغاز می کند ، به صورت نارس متولد می شود (حواستون باشه نوزاد پالتی پوس به صورت نارس متولد نـشد !!) و کیسه مادر ، نقش حفاظت و تغذیه (از غدد شیری درون آن تغذیه می کند) آن را به عهده دارد - در پستانداران جفت دار ، جنین درون رحم مادر رشد و نمو را آغاز کرده و از طریق جفت با خون مادر مرتبط می شود و از آن تغذیه می کند . وظیفه تغذیه نوزاد ، برعهده غدد شیری مادر است